جرجراحی بینی که با عنوان راینوپلاستی نیز شناخته می شود، از جمله روش های جراحی است که با دو هدف زیبایی و درمانی انجام می گردد. این جراحی معمولا در ایران برای تغییر ظاهر و رفع نواقص بینی انجام می شود، اما ممکن است هدف پزشک درمان مشکلات تنفسی ناشی از بیماری های مختلف مانند پولیپ بینی یا انحراف بینی نیز باشد. مشکلات ظاهری و حتی اختلالات تنفسی ممکن است به صورت مادرزادی یا در اثر وارد شدن ضربه به بینی ایجاد شده باشد. در گذشته ریسک این عمل جراحی بسیار بالا بود، اما امروزه به لطف پیشرفت علم پزشکی، شاهد کمترین عارضه در این عمل جراحی هستیم. ما در این مقاله قصد داریم اطلاعات جامعی از عمل بینی در اختیار شما قرار دهیم، بنابراین تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
جراحی بینی یا راینوپلاستی چیست؟
همان طور کههمان طور که در بخش ابتدایی مقاله اشاره شد، راینوپلاستی (Rhinoplasty) یا جراحی زیبایی بینی به روش جراحی اطلاق می شود که با تغییر در ساختار بینی، فرم ظاهری آن را بهبود بخشیده و در صورت وجود مشکلات تنفسی آن را برطرف می کند. در واقع این جراحی با دو هدف زیبایی و درمانی یا هر دو همزمان انجام می شود. با جراحی بینی مشکلات ظاهری مانند قوز بینی، بزرگ و پهن بودن بینی، افتادگی نوک بینی، کجی بینی و سایر عیوب ظاهری بینی برطرف خواهد شد.
همچنین مشکلات تنفسی ناشی از انحراف بینی، پولیپ بینی و … با جراحی بینی قابل درمان است. انتخاب جراح یکی از مهمترین مراحل در عمل بینی محسوب می شود، زیرا تاثیر بسزایی بر ظاهر و عملکرد بینی خواهد داشت. بهتر است بدانید که جراحی بینی معمولا توسط متخصص جراحی دهان فک و صورت، جراح پلاستیک و متخصص گوش، حلق و بینی انجام می شود.
هدف از انجام جراحی بینی
هدف از جراحی بینی در هر فردی متفاوت است و بسته به انتظارات و مشکلات بیمار جراحی انجام می شود. برخی از افراد ممکن است به دلیل یک سانحه یا حادثه دچار مشکلات تنفسی یا نقص ظاهری شده باشند. بنابراین برای بهبود عملکرد و همچنین رفع نواقص ظاهری اقدام به جراحی می کنند. از طرفی برخی از افراد بدون داشتن هیچ مشکل تنفسی، تنها برای داشتن بینی و ظاهری زیباتر این عمل را انتخاب می کنند. به طور کلی هدف از انجام عمل بینی به شرح زیر است.
هدف زیبایی
- رفع کجی بینی
- بهبود اندازه و شکل بینی
- رفع افتادگی نوک بینی
- ایجاد تقارن در سوراخ های بینی
- ایجاد تعادل بین اجزای صورت
- رفع قوز بینی
هدف درمانی
- درمان پولیپ بینی
- رفع مشکلات تنفسی
- اصلاح و درمان بزرگی شاخگ بینی
- درمان مشکلات مادرزادی بینی
- رفع مشکلات سینوسی
- درمان شکستگی بینی
- بهبود عبور جریان هوا از بینی
انواع بینی
شاید اصطلاح جراحی بینی گوشتی یا جراحی بینی استخوانی را شنیده باشید که به اشتباه بین مردم متداول شده است. این نوع جراحی در اصطلاح پزشکی تعریف نشده است، بلکه جراح بر اساس ساختار استخوانی، نوع پوست و غضروف بیمار، مناسب ترین روش جراحی و شکل ظاهری را انتخاب می کند. اما سوال اینجاست که نوع بینی چه نقشی در عمل بینی دارد؟ در ادامه به بررسی ساختار بینی استخوانی و بینی گوشتی خواهیم پرداخت.
1- بینی گوشتی
بینی های گوشتی دارای پوست ضخیم و غدد چربی هستند. به لحاظ ظاهری معمولا پهن، بزرگ و به شکل نیم دایره همراه با بینی های گوشتی دارای پوست ضخیم و غدد چربی هستند. به لحاظ ظاهری معمولا پهن، بزرگ و به شکل نیم دایره همراه با افتادگی هستند. این بینی ها اغلب استخوان و غضروف ضعیفی داشته و بخش عمده آن را پوست تشکیل می دهد.
در گذشته جراحی بینی گوشتی یکی از چالش برانگیزترین عمل ها برای جراحان محسوب می شد، زیرا بینی های گوشتی از استحکام پایین و غضروف ضعیفی برخوردار بودند. اما در حال حاضر با پیشرفت علم پزشکی و تبحر جراحان به منظور رفع این مشکل، پیوند غضروف در جراحی این نوع بینی ها به کار گرفته می شود.
2- بینی استخوانی
بینی های استخوانی در مقایسه با بینی های گوشتی دارای غضروف قوی تر بوده و از استحکام بیشتری برخوردار هستند. بر خلاف بینی های گوشتی که پوست ضخیمی دارند، بینی های استخوانی دارای پوست نازکی هستند. به همین علت جزئیات تیغه استخوانی و غضروف بینی مشخص و واضح است. اگر چه جراحی بینی استخوانی به نسبت بینی گوشتی از دشواری های کمتری برخوردارند، اما به واسطه نازک بودن پوست بینی های استخوانی هر نوع تغییر شکل در ساختار استخوانی و غضروف کاملا نمایان است. به همین علت هر گونه عدم تقارن و مشکل در ظاهر بینی به راحتی دیده می شود.
انواع مدل های جراحی بینی
شکل ظاهری بینی در افراد کاملا سلیقه ای است، اما در برخی موارد ساختار بینی بیمار به گونه ای است که ممکن است خطرات یا مشکلات عملکردی در تنفس ایجاد کند. در چنین مواردی جراح مشکلات احتمالی را مطرح کرده و بیمار را با ساختار و بهترین مدل بینی آشنا می کند. به طور کلی جراحی زیبایی بینی باتوجه به زاویه ایجاد شده در نوک بینی با لب بالا و قوس بینی به سه مدل تقسیم بندی می شود که عبارتند از:
- جراحی بینی طبیعی
- جراحی بینی نیمه فانتزی
- جراحی بینی فانتزی
هر یک از این مدل ها باتوجه به ساختار بینی به منظور جلوگیری از بروز مشکلات تنفسی و همچنین سلیقه بیمار انجام می شود. همان طور که از نام این مدل ها مشخص است جراجی بینی طبیعی برای افرادی که قصد دارند چهره طبیعی داشته باشند، به کار گرفته می شود. در این جراحی زاویه بین نوک بینی با لب بالا 90 الی 95 درجه است و هیچ مشکل عملکردی در بینی اتفاق نمی افتد.
در جراحی فانتزی که به آن بینی عروسکی هم گفته می شود، قوس بینی بیشتر و نوک بینی بالاتر در نظر گرفته می شود. همچنین اندازه بینی از حد طبیعی کوچکتر می شود. جراحی نیمه فانتزی هم در واقع ترکیبی از دو مدل جراحی عروسکی و طبیعی است، به طوری که نه قوس زیاد بینی فانتزی را دارد نه شبیه به ظاهر بینی های طبیعی است. توجه داشته باشید که کوچک کردن بیش از حد بینی می تواند احتمال بروز مشکلات تنفسی را افزایش دهد.
آمادگی و اقدامات قبل از جراحی بینی
افرادی که قصد جراحی زیبایی بینی را دارند باید پس از مراجعه به پزشک و بیان انتظارات خود از جراحی بینی اقداماتی را پیش از عمل انجام دهند. همچنین رعایت برخی نکات می تواند از بروز عوارض جانبی جلوگیری کنید. مهمترین اقدامات و نکاتی که قبل از جراحی بینی باید رعایت شود، عبارتند از:
- انجام معاینات و آزمایش های لازم که توسط پزشک توصیه شده است.
- قبل از جراحی مصرف داروهای ضد التهابی و مسکن های غیر استروئیدی، آسپیرین و حتی مکمل های گیاهی باید قطع شود. بهتر است بدانید که مصرف این داروها احتمال خونریزی را افزایش می دهد.
- توصیه می شود حداقل دو هفته قبل از جراحی بینی از مصرف الکل و استعمال دخانیات خودداری کنید. استفاده از مشروبات الکلی و استعمال دخانیات خطر خونریزی و تورم را پس از عمل افزایش می دهد.
- توجه داشته باشید که شب قبل از عمل از غذای سبک میل کرده و روز عمل ناشتا باشید.
جراحی بینی چگونه انجام می شود؟
جراحی بینی باتوجه به شرایط بیمار، هدف جراحی و تشخیص پزشک عمدتا به دو روش باز و بسته انجام می شود. در این جراحی تحت بیهوشی عمومی قرار گرفته و برش بر روی بینی صورت می گیرد. در صورتی که میزان غضروف کم یا استحکام کافی نداشته باشد، پیوند غضروف (گرافت غضروف) انجام می شود.
در برخی موارد علاوه بر رفع عیوب ظاهری، مشکلات تنفسی ناشی از پولیپ بینی و انحراف بینی برطرف می شود. پس از رفع تمام عیوب ظاهری و مشکلات عملکردی، بینی بخیه زده شده و بعد از پایان جراحی، اسپلینت (گچ بینی) بر روی بینی قرار می گیرد تا از آن محافظت شود. جراحی زیبایی بینی در حدود یک تا دو ساعت طول می کشد که البته این مدت زمان ممکن است باتوجه به شیوه جراحی و میزان تغییرات متفاوت باشد.
مراقبت های بعد از جراحی بینی
به طور کلی مراقبت های پس از عمل بینی بسیار حائز اهمیت است و نقش اساسی در نتیجه عمل و ظاهر بینی ایفا می کند. مهمترین نکاتی که بعد از جراحی بینی باید رعایت شود عبارتند از:
- دو روز استراحت مطلق برای بیمار ضروری است.
- استفاده از کمپرس یخ برای کاهش تورم و کبودی توصیه می شود.
- معمولا یک هفته پس از جراحی بینی اسپیلنت یا گچ بینی برداشته و بخیه های بینی کشیده می شوند. در این مدت باید از خیس شدن گچ بینی جلوگیری کنید.
- به مدت دوماه از انجام فعالیت های سنگین اجتناب کنید.
از انجام ورزش هایی مانند دویدن، شنا کردن و فعالیت هایی که باعث افزایش فشار خون و ضربان قلب می شود، خودداری کنید. - اگر از عینک استفاده می کند، بهتر است پس از جراحی به مدت یک ماه از زدن عینک اجتناب کنید.
- به مدت یک هفته برای کاهش خطر خونریزی از کشیدن سیگار و مصرف مشروبات الکلی بپرهیزید.
- پس از جراحی از خوابیدن به روی صورت خودداری کنید.
- از کشیدن خمیازه های بلند و عطسه یا سرفه های شدید اجتناب کنید.
- برای جلوگیری از یبوست، غذاهای پر فیبر مانند میوه ها و سبزیجات استفاده کنید.
- از حالات شدید چهره مانند لبخند زدن یا خنده خودداری کنید.
هزینه جراحی بینی
هزینه جراحی بینی برای هر فرد با توجه به اهداف جراحی متفاوت است. به طور کلی تعیین هزینه نهایی عمل بینی به عوامل مختلفی از جمله دستمزد پزشک، هزینه کلینیک یا بیمارستان، آزمایشات قبل از جراحی بینی و هزینه داروهای مورد نیاز قبل از جراحی بستگی دارد. علاوه بر این، هدف از جراحی بیمار (زیبایی، درمانی یا هر دو) و شیوه جراحی می تواند بر روی هزینه های جراحی تاثیرگذار باشد.
کلام آخر
جراحی بینی یا همان راینوپلاستی یکی از شایع ترین جراحی های زیبایی محسوب می شود که در ایران طرفداران بسیاری دارد. این عمل اغلب به منظور رفع مشکلات ظاهری بینی مانند کجی، بزرگی، عدم تقارن پره ها و قوز بینی انجام می شود. با این حال ممکن است این جراحی برای رفع مشکلات تنفسی ناشی از پولیپ بینی و انحراف بینی نیز انجام گردد. مهمترین نکته در جراحی بینی که باید به آن توجه کرد، انتخاب جراح باتجربه و حرفه ای است، زیرا مهارت پزشک نقش بسزایی در عمل زیبایی بینی دارد. عدم تخصص و مهارت جراح علاوه بر ظاهر بینی می تواند بر عملکرد آن تاثیر گذاشته و مشکلات تنفسی ایجاد کند.
